Zoals elk jaar wordt in de novembervergadering de Programmabegroting besproken, ook wel Algemene Beschouwingen genoemd omdat politieke partijen terug- en vooruitkijken. Hier leest u de inbreng van onze fractievoorzitter Thijs Wetemans. Tevens zijn de reacties van de portefeuillehouders toegevoegd, die een dag later werden gegeven.

Echt-Susteren heeft de financiën uitstekend op orde. De uitgaven van 76 miljoen euro in 2019 worden keurig gedekt door de inkomsten. Het relatieve weerstandsvermogen was vorig jaar 4,36 en stijgt nu zelfs naar 5,6 waar alles vanaf 2 en meer het predicaat ‘uitstekend’ krijgt.

In de afgelopen jaren droeg GroenLinks regelmatig goede ideeën aan om een klein deel van de reserves voor aan te wenden. Naast de landelijke verplichtingen in het sociale domein ging en gaat er veel geld naar riolering en wegen én naar de bouw of renovatie van gemeenschapshuizen wat overigens allemaal prima bestedingen zijn. De meeste kernen liggen er inmiddels keurig bij en zijn voorzien van een modern maar gezellig gemeenschapshuis. In Nieuwstadt wordt op dit moment uitvoering gegeven aan de gebiedsvisie en de kern Pey zal spoedig volgen.

In 2019 is er ook aandacht en geld voor nieuwe sociale thema’s en dat juichen wij zeer toe. Ik noem enkele voorbeelden.

  • Uitbreiding van het peuteraanbod voor peuters met een geïndiceerde taal- en/of ontwikkelingsachterstand.
  • De scholing tot taalniveau 3F van pedagogisch medewerkers in de kinderopvang.
  • De doorontwikkeling van Huiskamer Extra en de mogelijke komst van een GGZ-huiskamerproject.
  • De verdere uitbouw van algemene voorzieningen als een uitleenservice voor hulpmiddelen en een boodschappen-plus-bus.
  • En last but not least de pilot om statushouders te laten integreren en uit de bijstand te krijgen door persoonlijke begeleiding naar werk.

Dit jaar zijn ook drie raadswerkgroepen ingesteld die de afgelopen maanden veelvuldig overleg hebben gevoerd met de portefeuillehouders en dat ook de komende tijd zullen blijven doen. De raadswerkgroep DMVO heeft de gangbare naam Duurzaamheid gekregen en heeft gewerkt aan een visie om de energietransitie op gang te brengen. We verwachten volgende maand al een raadsvoorstel. De werkgroep Afval buigt zich over een andere manier van afvalinzameling en een raadsvoorstel wordt al in februari verwacht. De raadswerkgroep Armoede is bezig met een inventarisatie van alle regelingen en in welke mate er gebruik van wordt gemaakt. Vandaaruit zullen nieuwe ideeën worden besproken met de portefeuillehouder. U weet dat wij preventie en vroegsignalering zien als middelen om nieuwe gevallen van armoede en schulden te voorkomen. Maar ook Mobility Mentoring mag meer bekendheid krijgen. Die aanpak gaat ervan uit dat mensen in geldnood of langdurige werkeloosheid eerst hun problemen oplossen voor ze aan de slag kunnen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat langdurige armoede stress veroorzaakt, die het denk- en doevermogen aantast. Door een soort tunnelvisie kan iemand met chronische geldnood, gezondheidsproblemen, verslaving of woningnood, zich niet goed concentreren en zelfs blokkeren. Deze aanpak van Mobility Mentoring is nog redelijk onbekend maar zeker de moeite waard om mee te nemen in de raadswerkgroep Armoede. Bij deze ook een tip voor de portefeuillehouder. Kortom, er wordt heel hard gewerkt door de raadswerkgroepen aan thema’s die voor GroenLinks zeer belangrijk zijn!

 

Valt er dan niets meer te wensen voor GroenLinks? Natuurlijk wel.

Ten aanzien van de energietransitie hebben we een aantal vragen:

  • we blijven hameren op meer ambtelijke inzet vanuit de RUD voor het geven van energieadviezen aan bedrijven en ook de controle en handhaving. Bedrijven met een bepaald energieverbruik zijn wettelijk verplicht om energiebesparende maatregelen te nemen indien die zich binnen vijf jaar terugverdienen. Maar de RUD heeft te weinig slagkracht door een gebrek aan voldoende FTE’s voor deze taken. Hier moet volgens GroenLinks meer geld voor beschikbaar komen, samen met de andere deelnemende gemeenten. Wat kan het college op dit gebied betekenen?
  • GroenLinks is van mening dat we de taakstelling van het Rijk van 16% hernieuwbare opwek in 2023 niet gaan halen zonder windenergie. We beseffen terdege dat windmolens weerstand kunnen opwekken onder de inwoners. Drie zaken zijn echter belangrijk: draagvlak, draagvlak en draagvlak. Onze mening is dat onze burgers zoveel als mogelijk eigenaar moeten kunnen worden van de windmolens die er vroeg of laat zullen komen. Zo blijven winsten in de gemeenschap. De energiecoöperaties Leudal Energie en Weert Energie zullen de komende jaren windmolens plaatsen die 100% coöperatief worden beheerd (zie pdf-file). Het kan dus! Ditzelfde geldt natuurlijk ook voor de komst van grote zonneweides. Graag horen we van de portefeuillehouder hoe hij aankijkt tegen windenergie en zonneparken en hoe we daar draagvlak voor kunnen organiseren in onze gemeente.
  • Verder lezen we in de begroting dat de gemeente gaat onderzoeken of er enkele elektrische dienstauto’s kunnen worden ingevoerd. Dat vinden we al heel hoopvol. Graag vernemen we van de portefeuillehouder of er ook wordt gedacht aan het wagenpark voor de buitendienst, de zogenaamde bedrijfsauto’s. Ook daar lijkt ons inziens een pilot best een kans van slagen te hebben.
  • Tot slot ten aanzien van de energietransitie: u weet dat ik er geen geheim van maak om het eerste Limburgse waterstoftankstation in Echt-Susteren te zien verschijnen. Wat kan het college hier concreet in betekenen? Ik denk aan bestemmingsplannen geschikt maken en het soepel meewerken bij vergunningaanvragen.

 

Dan heb ik nog een aantal vragen over bomen en bermen:

  • Bij het huidige college is veel aandacht voor bermbeheer en het maaibeleid en daarmee de biodiversiteit. Dat vinden we natuurlijk prachtig. Wat volgens ons ontbreekt is aandacht voor de zogenaamde bermfraude door agrariërs. Ik weet dat dit gevoelig ligt maar gemeentegrond dient gemeentegrond te zijn én te blijven. Als boeren de omgeploegde bermen niet goedschiks teruggeven, dan moet het maar kwaadschiks. Met andere woorden: na overleg met de agrariër en een periode van afwachten is controle en handhaving de volgende stap, volgens GroenLinks. Is het college bereidt om uiteindelijk over te gaan op controles en handhaving ten aanzien van bermfraude?
  • Dan wil ik de portefeuillehouder vragen naar de stand van zaken omtrent de 500 extra bomen in deze raadsperiode. GroenLinks ziet ze het liefst in de bebouwde kom verschijnen en niet ergens achteraf een bosje aanplanten. Vergroening van de kernen en daarmee zorgen voor meer schaduw en minder hittestress, heeft nadrukkelijk onze voorkeur. Eerlijk is eerlijk: we merken ook steeds meer weerstand tegen bomen in de straat dus is het zaak om de juiste typen bomen aan te planten die zo weinig mogelijk overlast veroorzaken. Wij gaan ervan uit dat iedereen in een groene omgeving wil wonen maar bij nieuwe aanplant moet de gemeente, in overleg met de aanwonenden, de juiste typen bomen kiezen.
  • Misschien kan de gemeente gratis fruitbomen, bramen- en bessenstruiken verstrekken aan onze inwoners. In de gemeente Weert was dit vorig jaar maart een groot succes: 3500 mensen schreven in en het kostte de gemeente Weert slechts 43.000 euro. Er was een maximum van één fruitboom of vijf bessenstruiken per adres. Kan de portefeuillehouder toezeggen om te onderzoeken of zo’n zelfde actie in onze gemeente mogelijk is?
  • Tot slot in het thema ‘groen’ wil ik met klem aandacht vragen voor de Doort. De afgelopen dagen bereiken ons alarmerende berichten over desastreuze verdroging van de Doort door allerlei oorzaken. Is portefeuillehouder Ruijten op de hoogte van deze penibele situatie voor de flora en fauna, denk aan de zeldzame boomkikker, en welke acties kan en wil hij op zeer korte termijn ondernemen om de knelpunten zo spoedig mogelijk op te lossen? Zoals ik heb begrepen is hier vooral een rol weggelegd voor het Waterschap. Deze instantie moet ook eens kijken naar een oplossing voor de afkalvende en verzakkende oever van de Geleenbeek ter hoogte van de Limbrichterstraat in Nieuwstadt. Ik vraag de portefeuillehouder om samen met het Waterschap in overleg te treden om zodoende samen naar een mogelijke oplossing te zoeken. Kan en wil portefeuillehouder Pustjens deze toezegging doen?

Problemen in de Doort:

  • de 'duikertjes' zijn verdwenen, dit waren ouderwetse maar functionele regelbare stuwen;
  • voedingsbuizen staan nu ca. 1 meter boven gewenste peil (dus droog) van de Middelsgraaf: geen voeding maar juist leegloop van de visvijvers (tichelgaten) en hierdoor verlanding in rap tempo;
  • beschadiging van de lemen bedding van de Middelsgraaf halverwege de observatiepost en de spoorlijn: water sijpelt weg door de nu blootliggende grindlaag;
  • in de bovenloop van de Middelsgraaf, net over de grens bij het Duitse Schalbrug is d.m.v. een dam het waterpeil aan Duitse zijde verhoogd met als gevolg dat er minder water doorstroomt richting de Doort.

 

Ten aanzien van verkeer wil ik aandacht voor de volgende onderwerpen:

  • de snelfietsroute en dan met name het knelpunt bij de oversteek van de rijksweg N276, ter hoogte van de Pissummerweg. Volgens een recent persbericht van de provincie is er 567.000 euro beschikbaar om dit knelpunt op te lossen. Dus wat ons betreft gaat volgend jaar de schop in de grond. Maar we horen graag van de portefeuillehouder wat de werkelijke stand van zaken is.
  • Graag vraag ik weer aandacht voor de vierpuntsaansluiting tussen Nieuwstadt en Sittard. Dit heeft niet alleen te maken met de verkeersstromen door Nieuwstadt maar ook met de problematiek van de algehele verkeerscirculatie rondom Nedcar. We horen ook graag wat de stand van zaken is rondom de yard en het yardspoor.
  • In de raadsvergadering van 5 juli heb ik gevraagd om met name de Neerveldsweg tussen Nieuwstadt en Susteren te voorzien van een nieuwe laag  asfalt. Naar nu blijkt zijn er andere wegen in een nog slechtere staat. Toch vraag ik aandacht voor specifiek de Neerveldsweg aangezien die onderdeel is van de fietsknooppuntenroute en veel gebruikt wordt door schoolgaande jeugd. Het betreft een stuk weg van 400 meter dus de kosten kunnen meevallen, volgens GroenLinks.

 

In het algemeen wil ik nog vragen naar de stand van zaken rondom De Valk in Echt, wat kan daarover gemeld worden?

En ten aanzien van de plannen rondom een nieuw afvalinzamelingssysteem moeten we ook eens denken aan het voorkomen van bijplaatsingen bij de ondergrondse containers, dumpingen in het buitengebied en zwerfafval in het algemeen. Ik vraag de portefeuillehouder of hij deze randverschijnselen ook nog wil en kan meenemen in de nieuwe visie omtrent afval.

Tot zover in eerste termijn.

 

Op 8 november gingen de portefeuillehouders in op de vele vragen en wensen van de raad. Onze punten werden als volgt behandeld (en terug te zien op YouTube, [u.mm,ss]):

Armoedebestrijding en schuldhulpverlening:

  • naast de reguliere 'bronnen' die behulpzaam zijn bij vroegsignalering, noemt wethouder Bruijsten nu ook energiemaatschappijen, banken en woningcorporaties. Dit is precies wat wij graag zien en al een tijd op hameren. [1.50,50]
  • de wethouder gaat ook kort in op onze tip om Mobility Mentoring toe te passen. [1.15,46]
  • vanaf 5 december 2018 gaat bij Menswel aan het Chatelaineplein (Pey) een uitgiftepunt van de Voedselbank van start.

Energietransitie, duurzaamheid en afval:

  • wethouder Meuwissen geeft aan dat er meer geld naar de RUD gaat, specifiek voor meer energieadviezen aan bedrijven, controles en handhaving op investeringen op het gebied van energiebesparing en hernieuwbare opwek zodat óók het bedrijfsleven een bijdrage levert aan de energietransitie en dus niet alleen de lasten bij de inwoners komen te liggen. [1.23,14]
  • de wethouder onderkent het belang van draagvlak onder de inwoners ten aanzien van windmolens en zonneweides. De gemeente onderzoekt of ze zélf windmolens en/of zonneweides kan exploiteren, eventueel via de energiecoöperatie, zodat revenuen in de gemeenschap blijven. Dit is precies wat wij al sinds 2016 verkondigen: maak de inwoners eigenaar! [1.23,45]
  • naast twee elektrische dienstauto's komen er ook twee elektrische bedrijfsauto's voor de buitendienst. [1.25,33]
  • tussen neus en lippen door zegt de wethouder dat zich een initiatiefnemer heeft gemeld voor de exploitatie van een waterstofpompstation in Echt-Susteren. Dit is nog in een zeer pril stadium waardoor het college er verder nog geen uitspraken over kan doen. [1.25,50]
  • de randverschijnselen rondom het afvalplan, zoals bijplaatsingen/dumpingen/zwerfafval, worden nog meegenomen in de afvalvisie die begin februari aan de raad wordt voorgelegd. [1.28,16]

Bomen en bermen:

  • wethouder Ruijten geeft aan dat een werkgroep bezig is om de aanpak van bermfraude mee te nemen in pilots. [1.07,15]
  • de wethouder is met diverse stakeholders (o.a. Waterschap, Staatsbosbeheer, WML) zeer intensief in gesprek om verdroging van de Doort tegen te gaan. [1.12,17]
  • ten aanzien van de 500 extra bomen in deze raadsperiode (opgenomen in het Hoofdlijnenakkoord) geeft de wethouder aan dat er tot nu toe 50 extra bomen bij zijn gekomen, te weten 15 op de Kievitstraat, 20 bij de Bandert en 15 op de Industrieweg. [1.13,00]
  • de wethouder doet een toezegging om de mogelijkheid tot het verstrekken van gratis fruitbomen en bessenstruiken te verstrekken te onderzoeken. [1.13,22]

Verkeer:

  • wethouder Pustjens ziet geen noodzaak om de Neerveldsweg met voorrang van nieuw asfalt te voorzien. Hij zit wel in het reguliere onderhoudsprogramma. Ons raadslid Thijs Wetemans vraagt de kosten op bij de gemeente om hier op een later moment op terug te komen. [0.55,54]
  • het aanpakken van het knelpunt op de snelfietsroute ter hoogte van de Pissummerweg en de N276 gaat de gemeente €367.000 kosten; t.z.t. zal hiervoor een apart raadsvoorstel aan de raad worden voorgelegd, indien nodig, zo belooft wethouder Ruijten. De gemeente is daarnaast afhankelijk van een bijdrage van de provincie waarmee voortdurend overleg is. [1.04,50]
  • ten aanzien van de yard en het yardspoor bij Nedcar kon wethouder Meuwissen niet veel vertellen omdat juist in deze periode op hoog niveau overleg is en de uitkomsten nog niet bekend zijn. [1.37,10]
  • over de vierpuntsaansluiting tussen Sittard-Noord en Nieuwstadt op de N297 is nog steeds onderwerp van gesprek ten aanzien van de drukte op de N276, zo vertelt wethouder Meuwissen. [1.40,18]

Overig:

  • wethouder Pustjens zegt toe in overleg te gaan met het Waterschap ten aanzien van de afkalvende en verzakkende oever van de Geleenbeek ter hoogte van de Limbrichterstraat in Nieuwstadt. [0.55,54]
  • wethouder Ruijten geeft uitleg over het Centrumplan Echt, waar De Valk een onderdeel van is. In het eerste kwartaal van 2019 zal een raadsconferentie volgen. [1.18,32]

 

Downloads
Brochure provincie Limburg; Een andere wind.pdf