Begin december stelden we vragen over de illegale bomenkap aan de Kampweg in Nieuwstadt. Illegaal omdat een omgevingsvergunning was vereist.

Eind november zijn aan de Kampweg in Nieuwstadt een aantal bomen gekapt. Het perceel met kadastrale aanduiding NST02 F 73 ligt direct langs de spoorlijn Roermond-Sittard. Uit ambtelijke antwoorden blijkt het volgende:

  • het perceel heeft de bestemming Natuur;
  • voor het vellen/rooien van houtopstanden is daarom een omgevingsvergunning vereist, tenzij de werkzaamheden vallen onder normaal beheer en onderhoud. Daaronder valt ook het uitdunnen van houtopstanden om meer ruimte te bieden voor de overige bomen of voor struiken of bodemplanten;
  • een omgevingsvergunning voor de werkzaamheden is niet aangevraagd;
  • ProRail heeft geconstateerd dat de populieren op het perceel in dermate slechte staat verkeerden dat deze een rechtstreeks gevaar vormden voor de naastgelegen spoorlijn;
  • ProRail heeft daarom contact opgenomen met de provincie Limburg. Deze onderschreef deze constatering en heeft het verzoek tot noodkap cq ontheffing van de wachtverplichting i.h.k.v. de Wet Natuurbescherming gehonoreerd. In overleg met de particuliere eigenaar van het perceel zijn vervolgens door BosWerkt, in opdracht van ProRail, de werkzaamheden uitgevoerd.

Wij stellen de volgende vragen:

Vraag 1: Klopt bovenstaande opsomming? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: De gegeven opsomming is juist. Hierbij dient echter te worden opgemerkt dat ProRail ook de eigenaar van het perceel heeft benaderd en toestemming heeft gevraagd voor het uitvoeren van de noodkap.

Vraag 2: Had op grond van het bestemmingsplan een omgevingsvergunning aangevraagd moeten worden? Zo ja, door wie?

Antwoord: Op grond van de geldende bestemmingsplanregels is een omgevingsvergunning vereist voor het vellen, rooien of beschadigen van houtgewas, uitgezonderd werken of werkzaamheden welke het normale beheer en onderhoud betreffen. Welke werkzaamheden hier onder vallen is niet gedefinieerd en in eerste instantie ter beoordeling aan de eigenaar dan wel degene die in diens opdracht de werkzaamheden uitvoert. Tijdens een bezoek op locatie op 4 januari zijn de werkzaamheden toegelicht door de uitvoerende partij. Deze stelt zich op het standpunt dat de werkzaamheden vallen onder regulier beheer, aangezien op deze percelen geruime tijd geen regelmatig onderhoud heeft plaatsgevonden en de houtopstanden (grotendeels bestaand uit populieren en abelen) thans het einde van hun levenscyclus hebben bereikt. De werkzaamheden worden noodzakelijk geacht om te zorgen voor de noodzakelijke verjonging van deze bospercelen. In onderhavig geval zijn wij van mening dat de reeds uitgevoerde en voorgenomen werkzaamheden het normale beheer en onderhoud overstijgen en derhalve vergunning plichtig zijn.

Vraag 3: Wij verzoeken u bij ProRail of de provincie Limburg het inspectierapport op te vragen waaruit blijkt dat de bomen een rechtstreeks gevaar vormden voor de naastgelegen spoorlijn. Wilt u aan dit verzoek voldoen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Onzerzijds is de provincie Limburg verzocht het inspectierapport ter zake toe te sturen. De provincie heeft ons laten weten dat in dit geval geen inspectierapport is opgemaakt. Het is ons niet duidelijk welke redenen hieraan ten grondslag liggen. Indien u hierover nadere informatie wenst, verzoeken wij u contact op te nemen met de afdeling VTH van de provincie Limburg.

Vraag 4: Kan de provincie Limburg zomaar de gemeente overrulen ten aanzien van het kappen van bomen? Zo ja, kan dat te allen tijde of slechts in bepaalde situaties, in welke situaties dan en viel de situatie aan de Kampweg daar onder?

Antwoord: In deze is er geen sprake van het overrulen van de gemeente. In dit kader zijn twee wettelijke regelingen van toepassing waaraan moet worden voldaan, te weten het bestemmingsplan en de Wet Natuurbescherming. In verband met de veiligheid van de spoorweg heeft de provincie de werkzaamheden aangemerkt als noodkap, waardoor voor de werkzaamheden op grond van de Wet Natuurbescherming geen - vergunning nodig is. Dit neemt niet weg dat er ook op grond van de vigerende bestemmingsplanregels een omgevingsvergunning voor de activiteit 'uitvoeren van een werk of werkzaamheden' is vereist.

Vraag 5: Moet de provincie op zijn minst de gemeente in kennis stellen?

Antwoord: De provincie informeert de gemeente in alle gevallen middels het toezenden van de door de initiatiefnemer ingediende aanvraag/melding. Gelet op het spoedeisend karakter van de werkzaamheden en dus de korte tijd tussen de instemming van de provincie en de uitvoering van de werkzaamheden is deze melding pas bij de gemeente binnengekomen na (de start van de) uitvoering van de werkzaamheden.

Vraag 6: Hoeveel bomen zijn op dit perceel gekapt?

Antwoord: Uit de door aanvrager ingediende melding op grond van de Wet Natuurbescherming blijkt dat het gaat om de noodkap van 45 populieren in de leeftijd van 40+.

Vraag 7: Zijn er ook gezonde bomen gekapt? Zo ja, waarom? Met andere woorden: mogen gezonde bomen ook meteen worden gekapt of hadden die moeten blijven staan?

Antwoord: Uit de melding blijkt dat uit veiligheidsoverwegingen eveneens gezonde populieren zijn gekapt. De gezonde bomen zijn eveneens geveld omdat ook de volgroeide gezonde cq minder zieke bomen een risico vormen. Op het moment dat andere bomen rondom reeds gekapt zijn, neemt het risico op afbreken en/of windworp toe. 'Gezond' is dit geval dan ook een relatief begrip. Op het moment dat zieke bomen worden weggehaald, ontstaat er een groter risico dat ook minder of niet-zieke bomen breken. Het totale populierenbos was - gelet op leeftijd en daarmee samenhangende risico's - toe aan kap.

Vraag 8: Moet ook bij noodkap een omgevingsvergunning worden aangevraagd?

Antwoord: Gelet op de interpretatieruimte die de bestemmingsplanregels bieden is hier geen eenduidig antwoord op te geven. In beginsel zou noodkap, bestaande uit het verwijderen van bomen die daadwerkelijk gevaar veroorzaken, kunnen worden aangemerkt als vergunningvrije werkzaamheden. Het had echter in de rede gelegen dit vooraf ook met de gemeente af te stemmen. Aangezien de werkzaamheden verder gaan dan het verwijderen van gevaarlijke bomen was ons inziens een omgevingsvergunning vereist geweest.

Vraag 9: Wie is in deze zaak de overtreder, indien er een overtreding is begaan?

Antwoord: Ingeval van het verrichten van handelingen zonder daartoe strekkende vergunning worden zowel de eigenaar als degene die in opdracht de kap uitvoert aangemerkt als overtreder.

Vraag 10: Volgt er een sanctie of boete indien er een overtreding is begaan? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: De overtreder is gewezen op de geconstateerde overtreding en verzocht om hiervoor alsnog een omgevingsvergunning aan te vragen. De Legesverordening kent alleen een toeslag voor illegaal opgerichte bouwwerken en niet voor uitgevoerde werkzaamheden. Wel zullen in het kader van de te verlenen omgevingsvergunning voorwaarden worden opgelegd in het kader van een herplantplicht.

Vraag 11: Moet de eigenaar overgaan tot herplant? Zo ja, hoeveel bomen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: In het kader van de te doorlopen vergunningprocedure zal door de gemeente (in overleg met de aanvrager) de omvang van de herplantplicht worden bepaald. Hierbij kan gedacht worden aan gedeeltelijke spontane zelfontwikkeling (het uitlopen van de niet gerooide stobben) in combinatie met de aanplant van nieuwe, gebiedseigen boomsoorten.

Vraag 12: Is er, gezien de locatie, een relatie tussen de bomenkap en de geplande aanleg van de railontsluiting voor VDL Nedcar?

Antwoord: In de bij de provincie ingediende aanvraag blijkt dat er sprake is van een noodkap om calamiteiten op de naastliggende spoorlijn te voorkomen. Er bestaat onzerzijds geen reden aan deze uitleg te twijfelen en van de door u geopperde relatie met de geplande aanleg van de railontsluiting voor VDL Nedcar is ons niets bekend.