We stelden vragen over twee onderwerpen die beiden met recente ontwikkelingen in/bij Nieuwstadt te maken hebben: glasvezel en een RIVM-meetpunt.

Glasvezel:
In het recente verleden is in een groot deel van de kern Nieuwstadt glasvezel aangelegd. Helaas is toen het westelijke deel van Nieuwstadt (het deel ten westen van de spoorlijn) niet ‘verglaasd’. We hebben het over onder andere een deel van de Limbrichterstraat, Aan de Linde, Aan de Bogen, Kruisweide, Trichterweg en Sluisbeekweg. We schatten dat het 100 tot 110 huishoudens betreft die tot op heden verstoken zijn van een snelle, stabiele en daarmee toekomstbestendige dataverbinding. Tijdens het huidige thuiswerken en online lessen volgen nog belangrijker dan voorheen.

Vraag 1: Algemene vragen: om welke reden is destijds in dit deel van Nieuwstadt niet gelijk met de rest van de kern Nieuwstadt glasvezel aangelegd? Welke uiterste inspanningen heeft het college toen gedaan. Wat is de rol van de gemeente op het gebied van glasvezel?
Antwoord: Het besluit om glasvezel wel of niet aan te leggen in een bepaald gebied of straat is een afweging van marktpartijen / telecomaanbieders. De gemeente heeft geen (wettelijk)instrument om aanleg bij marktpartijen / telecomaanbieders af te dwingen. Hoewel de gemeente geen wettelijk instrument heeft om breedbandvoorzieningen (wettelijk) te eisen, heeft het college in 2011 al aan de firma Reggefiber uitdrukkelijk verzocht om geheel Nieuwstadt te voorzien van glasvezel. De firma Reggefiber heeft dit verzoek destijds niet willen invullen. In 2020 heeft het college opnieuw inspanningen gedaan om voor de inwoners van “Nieuwstadt-West” een aanbod te krijgen voor glasvezel.Met de firma Deltafiber is hierover vervolgens in 2020 overeenstemming bereikt. Eindresultaat is dat in januari 2021 een concreet aanbod is gedaan door de firma Deltafiber naar de inwoners van “Nieuwstadt-West”.

Vraag 2a: Inmiddels heeft het westelijke deel van Nieuwstadt post gekregen van Delta Fiber met de mogelijkheid om voor 3 februari 2021 de interesse in glasvezel kenbaar te maken. Bij deelname van 35% of meer zal glasvezel worden aangelegd, zo wordt beloofd. Is het college op de hoogte dat inwoners bij ingave van hun postcode en huisnummer de melding krijgen dat glasvezel in hun straat niet beschikbaar is?
Antwoord: Nee, het college is niet bekend met de constatering dat glasvezel niet in hun straat beschikbaar is. De firma Deltafiber heeft kenbaar gemaakt dat zij op 16 januari jl. een schriftelijk aanbod heeft gedaan naar de inwoners van het gebied Nieuwstadt-West. Dit conform de afspraak die in 2020 al is gemaakt met de gemeente. Via een brief op het postadres hebben inwoners een aanbod gekregen, met daarbij de voorwaarden voor het verkrijgen van glasvezel. Bij deze brief zit een antwoordkaart, waarmee inwoners zich konden aanmelden voor een glasvezelaansluiting en -abonnement. De brief en antwoordkaart zijn bijgevoegd.

Vraag 2b: Is het college bereid om dit probleem met spoed op te nemen met Delta Fiber waarna het probleem hopelijk binnen enkele dagen wordt opgelost dan wel de inschrijfperiode wordt verlengd, inclusief communicatie hieromtrent? Sommige inwoners hebben teleurgesteld de post van Delta Fiber al bij het oud papier gegooid.
Antwoord: Zie het antwoord op vraag 2a. Er heeft al een onderhoud met Deltafiber plaatsgevonden, om te realiseren dat Deltafiber een aanbod doet naar onze inwoners. Hieraan heeft Deltafiber invulling gegeven via een schriftelijke acquisitie. Het zorgdragen voor een adequate uitvoering van deze acquisitie is een verantwoordelijkheid van Deltafiber.

RIVM-meetpunt:
In onze zienswijze over het PIP (provinciaal inpassingsplan) spraken we de wens uit om een officieel RIVM-meetpunt op te richten in de directe nabijheid van Nieuwstadt gezien de uitbreiding van VDL Nedcar. De provincie reageerde afwijzend op deze wens: de luchtkwaliteit zou op dit moment aan alle normen voldoen en ook na de uitbreiding van VDL Nedcar zou er sprake blijven van een zeer ruime onderschrijding van de grenswaarden. Derhalve is een RIVM-meetpunt ‘niet zinvol’, aldus de provincie. GroenLinks Echt-Susteren is voorstander van meten = weten. Wij ontvangen namelijk zorgen uit de samenleving ten aanzien van het risico op een verslechterende luchtkwaliteit, mede door ontwikkelingen als de verbreding van de A2 en de uitbreiding van VDL Nedcar. “Een causale relatie tussen luchtverontreiniging en diverse gezondheidseffecten wordt ondersteund door een combinatie van epidemiologische en toxicologische studies”, lezen we in een artikel van de RIVM1. Een meetpunt kan uitkomst bieden om lokaal het fijnstof te meten om zodoende de zorgen te bevestigen dan wel weg te nemen.

Vraag 3: Op dit moment zijn, in zoverre wij weten, de twee dichtstbijzijnde meetpunten in Lindenheuvel (Geleen) en in Posterholt. Beiden zijn real-time te volgen via https://www.luchtmeetnet.nl. De gemeente Echt-Susteren heeft volgens ons geen meetpunt t.a.v. de luchtkwaliteit en dan specifiek fijnstof. Klopt dit?
Antwoord: Dit klopt.

Vraag 4: Wat zijn de kosten voor een gemeente voor een RIVM-meetpunt dat minimaal fijnstof in PM2.5 en PM10 meet? Graag zien we een indicatie van de eenmalige en jaarlijkse kosten t.a.v. onderhoud, kalibratie en dergelijke.
Antwoord: Tegenwoordig wordt PM10 als meetstandaard steeds meer losgelaten en richten meetpunten zich op PM2.5 en PM1 (kleinere deeltjes). De kosten voor een PM2.5 meetpunt bedragen €700 voor een periode van 5 jaar, waarbij de meetdata via de website van het RIVM zijn te raadplegen. Fijnstofsensoren worden overigens doorgaans in de vorm een meetnet (met meerdere sensoren) ingezet.

Vraag 5: Wil het college zich inspannen voor een RIVM-meetpunt voor in ieder geval fijnstof (PM2.5 en PM10) in onze gemeente? Zo ja, op welke termijn? Zo nee, waarom niet?
Antwoord: Zoals aangegeven door de provincie blijkt uit uitvoerig onderzoek, voorafgaand aan de planologische procedure, dat de uitbreiding van VDL Nedcar niet leidt tot een overschrijding van de normen voor luchtkwaliteit in de kern Nieuwstadt. Uit de beoordeling van deze onderzoeken door de gemeentelijk milieuspecialist blijkt dat
er geen reden is om aan de resultaten van het onderzoek te twijfelen. Het college is derhalve van mening dat het desondanks plaatsen van een meetpunt geen toegevoegde waarde heeft en bovendien aanleiding kan geven tot verzoeken voor meetpunten bij tal van andere ruimtelijke ontwikkelingen.

Vraag 6: Indien de kosten van een RIVM-meetpunt een obstakel vormen, wil het college dan zogenaamde citizen science inzetten? In het kader van burgerparticipatie kunnen inwoners zelf meetwaarden verzamelen, onder toezicht van het RIVM. We verwijzen graag naar de website https://www.samenmetenaanluchtkwaliteit.nl. De gemeente kan de coördinerende rol op zich nemen en de kosten (ca. €30 per meetpunt) voor haar rekening nemen. Hoe staat het college tegenover dit idee: sympathiek of afwijzend? Het idee is enigszins vergelijkbaar met het coördineren en voorzien van materialen van de vele ZAPpers in onze gemeente. Ofwel gebruik maken van de aanwezige burgerkracht.
Antwoord: Het college ziet geen meerwaarde in het inrichten van een meetpunt, noch door de gemeente zelf, noch door particulieren. Overigens zijn de aangegeven kosten uitsluitend op de sensor zelf en zijn de totale kosten per meetpunt (kastje, aansluitingen, simkaart, etc.) veel hoger.