Voorzitter, onze gemeente staat er financieel gezien kerngezond voor. Uiteraard heeft corona ook impact op onze gemeente en we hopen dat het Rijk zoveel als mogelijk die financiële impact zal compenseren. Maar corona heeft natuurlijk ook invloed op het maatschappelijke en persoonlijke vlak. Het zal her en der de nodige spanningen, depressies en geldproblemen opleveren en ook in die moeilijke persoonlijke situaties moet het college hulp bieden in zoverre dat ze daar de mogelijkheden voor hebben.

Als gemeente kunnen we gelukkig tegen een stootje. Het college kan stevig doorpakken met de ambities die we samen hebben bepaald. En dat stevig doorpakken is dit college wel toevertrouwd! Wat ook wel eens gezegd mag worden is dat bijna alle raadsvoorstellen met unanieme stemmen worden aangenomen. Hieruit blijkt dat het college een écht breed mandaat heeft om de ambities te realiseren.

Voor ons belangrijke en grote thema’s als armoedebeleid, de afvaltransitie en de energietransitie zijn in uitvoering. Maar we zijn geen politieke partij die op haar lauweren gaat rusten. Nee integendeel, we zijn altijd op zoek naar draagvlak voor ideeën die onze gemeente nóg socialer en nóg duurzamer kunnen maken. Onze aandachtspunten heb ik gerubriceerd naar de indeling van de begroting en dan begin ik bij

Bevolking en Bestuur

Voor de investering van de skatebaan en de voetbalkooi maakte het college -met succes!- gebruik van het advies van de gebruikers, de jeugd. Waarom eigenlijk, maken we niet vaker gebruik van de mening en de inzichten die de jongeren ons kunnen verschaffen? Een aantal gemeenten werkt inmiddels met een jongerenraad. Naast een stukje legitimatie van beleid door hun input kunnen we jongeren zo ook kennis laten maken met de lokale democratie. En wie weet staan er talenten op die hun plek vinden bij een politieke partij. Ik verzoek het college om onderzoek te doen naar de ervaringen van een jongerenraad in andere gemeenten en hier in het eerste kwartaal van 2021 verslag van te doen. Kan het college de toezegging doen voor zo’n rapportage van evaluaties naar (1) jongerenraden? Dan ga ik verder met

Beheer Openbare Ruimte

Voorzitter, het thema ‘Uitbreiding VDL Nedcar’ mag niet ontbreken in deze Algemene Beschouwingen. Ik wil de raadsinformatiebrief van eind juli nog eens onder de aandacht brengen. Daar zat een Projectenkaart Landschapspark Susteren bij. Vanuit mijn achterban heb ik het verzoek gekregen om maatregelen mee te nemen die het verkeerslawaai van de N297 in de zuidoost hoek van Nieuwstadt kunnen verminderen. Specifiek vraag ik uw aandacht voor (2) nummer 13 op die Projectenkaart: het betreft een smalle groenstrook langs de N297 en ik wil het college nadrukkelijk de opdracht geven om die smalle strook twee- of liefst driemaal zo breed proberen uit te voeren. Verder vraag ik nog eens aandacht voor een onderzoek naar de effecten van een  (3) vierpuntsaansluiting dus of dit minder of juist meer verkeer door Nieuwstadt zou veroorzaken. En tot slot vraag ik uw aandacht voor het (4) weren van vrachtverkeer dat door Nieuwstadt rijdt maar er niets te zoeken heeft.

Als tweede punt wil ik terugkomen op het (5) toenemende aantal kilo’s zwerfafval. Ik had dit bij de behandeling van de Kaderbrief al aangekondigd. De verwachting is dat het aantal kilo’s zwerfafval zal toenemen van 200 ton vorig jaar naar 300 ton dit jaar. Ik vind dat het college beter de samenstelling moet uitleggen van die 300 ton. Die is namelijk geheel anders dan de jaarlijkse 300 ton die tijdens de vorige diftarperiode uit de openbare ruimte werd opgeruimd. De term zwerfafval blijkt een containerbegrip te zijn waar zes soorten afval uit de openbare ruimte onder vallen.

Om te voorkomen dat PMD-zakken de weg op kunnen waaien kan het college zogenaamde (6) kroonringen aan lantaarnpalen bevestigen. Mocht de aanschaf van zulke kroonringen te hoge kosten met zich meebrengen, dan kan het college eens nadenken om inwoners een kleine bijdrage te laten betalen. Dat deden we ook met fruitboompjes en met nestkastjes en beiden initiatieven waren een succes. Ik verneem graag de reactie van het college op dit idee.

Ook kunnen we als raad eens anders kijken naar het voorkomen van (7) bijplaatsingen. We hebben het college tot nu toe vooral opdracht gegeven om te waarschuwen, corrigeren, betrappen en bestraffen. Helaas hebben deze interventies onvoldoende resultaat gehad. GroenLinks ziet graag dat we meer aandacht besteden aan de verleiding tot goed gedrag. Maasgouw heeft bijvoorbeeld een tekst op de grond aangebracht bij de ondergrondse containers. Er zijn gemeenten met zogenaamde containercoats. Sittard-Geleen biedt gratis een aanhangwagen aan. Ook beter communiceren over de kosten van bepaald afval op de milieuparken en natuurlijk benoemen wat men er allemaal gratis kan inleveren. En aangeven dat inwoners uit de voormalige gemeente Echt ook in Sittard of Born terecht kan. Uiteindelijk draait het allemaal om gedrag en we weten dat dit heel moeilijk te sturen is. GroenLinks is van mening dat we teveel de stok hebben gebruikt en te weinig de wortel als het gaat om het voorkomen van bijplaatsingen.

Als derde punt onder Beheer Openbare Ruimte vraag ik uw aandacht voor het groen in onze gemeente. We zouden graag het motto “Groen Moet Je Doen!” willen introduceren. En het groen dát we hebben, daar moeten we zuinig op zijn. De zomers worden langer en warmer waardoor we steeds vaker met hittestress te maken krijgen. Volgens het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie zijn alle gemeenten wettelijk verplicht een zogenaamde (8) klimaatstresstest uit te voeren: is die test al is uitgevoerd? In het verlengde van het tegengaan van verdroging vraag ik het college naar de stand van zaken rondom de (9) Middelsgraaf en De Doort.

Tot slot voor wat betreft Beheer Openbare Ruimte kan ik melden dat GroenLinks verheugd is met de planning van de fietsoversteek op de N276 ter hoogte van de Pissummerweg. En we lezen dat u in de loop van 2021 met een nieuw bermbeheerplan komt waarin nadrukkelijk aandacht is voor de biodiversiteit. Zulke berichten lezen we graag!

Voorzitter, ik ga verder met vragen over het

Sociaal Domein

We lezen dat het college maar moeilijk de achterstand weggewerkt krijgt ten aanzien van het (10) huisvesten van vergunninghouders. Graag uw uitleg.

Dan kom ik terug op het thema eenzaamheid, zoals ik bij de behandeling van de Kaderbrief al aankondigde. GroenLinks is zeer tevreden met de Huiskamers en Huiskamers Plus om zo de eenzaamheid onder senioren te voorkomen dan wel te verminderen. Maar uit onderzoek blijkt dat er ook onder jongeren en alleenstaanden van middelbare leeftijd veel eenzaamheid wordt ervaren. Ik ga hier niet pleiten om een datingsite op te zetten maar we zouden ons bijvoorbeeld wel kunnen aansluiten bij het nationale (11) initiatief ‘Een tegen eenzaamheid’ en meedoen aan de Week tegen Eenzaamheid. Vooral het netwerk waar het college dan toegang tot krijgt, lijkt ons zeer waardevol. Graag zie ik dat het college de aansluiting bij ‘Een tegen eenzaamheid’ serieus overweegt.

Voorzitter, ik kom al tot het laatste gedeelte en dat heeft betrekking op

Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

Het eerste punt waar ik voor wil pleiten betreft kunst in de openbare ruimte. Het valt GroenLinks op dat er in de voormalige gemeente Susteren veel meer kunstwerken aanwezig zijn dan in de voormalige gemeente Echt. Kunst zorgt voor een aantrekkelijkere omgeving om in te verblijven. Het zorgt voor een gezellige sfeer en wellicht voor meer toeristen als we er bijvoorbeeld ook een wandelroute aan verbinden. Om een aanzetje te geven wil ik het college verzoeken om te bekijken of er ruimte en budget is om (12) een kunstwerk tussen De Valk en het Ursulinenplein te realiseren. Zo’n kunstwerk zou mooi passen in de looproute tussen het bestaande en nieuwe gedeelte van het winkelcentrum van Echt. In de toekomst moeten we dan eens serieus kijken of we structureel meer kunst in de openbare ruimte kunnen realiseren in onze gemeente. We hebben een Kunst Corridor '61 (KC ’61), we hebben een Cultuurraad en er is zelfs een Commissie Kidor, wat staat voor Kunst In De Openbare Ruimte. Kortom, de creativiteit, de kennis en de overlegstructuren zijn er al. Laten we er gebruik van maken.

Als tweede punt vragen we aandacht voor (13) kleine, zelfvoorzienende en verplaatsbare woningen voor jong en oud. GroenLinks verneemt steeds vaker dat er behoefte is aan betaalbaar wonen, zorgen voor de natuur en zorgen voor elkaar. Het is een levensstijl waar inwoners bewust voor kiezen. Wat ons betreft is dit een nieuwe doelgroep waar beleid voor gemaakt moet worden.

Voorzitter, tot zover in eerste termijn.

 

Het college reageerde als volgt op onze punten:

1) portefeuillehouder (ph) Hessels doet de toezegging om in het derde kwartaal 2021 met een rapportage te komen over het functioneren en de ervaringen van jongerenraden in andere gemeenten. Top!

2) ph Meuwissen zal zich inspannen om het smalle groene strookje breder proberen te krijgen. Bij het college zijn de klachten over verkeerslawaai van de N297 bekend.

3) ph Meuwissen geeft aan dat onderzoek naar de vierpuntsaansluiting wordt meegenomen in de Gebiedsontwikkeling Westelijke Mijnstreek.

4) ph Meuwissen geeft aan dat klachten over vrachtverkeer door Nieuwstadt, dat er niets te zoeken heeft, bij het college bekend zijn. Hij wil de nieuwe routing door Nieuwstadt afwachten: de borden zijn pas sinds kort geplaatst waaronder ook verbodsborden voor vrachtverkeer.

5) ph Meuwissen zal in de evaluatie van het nieuwe afvalsysteem de uitleg van de 100 ton extra meenemen. We geven HIER een idee van wat beter uitgelegd kan worden aan de inwoners.

6) ph Meuwissen geeft aan dat de investering in kroonringen ca. €175.000 kost en dat er negatieve effecten zijn: trottoirs worden smaller (soms té smal), zakken worden vroegtijdig opgehangen (slordig straatbeeld) en PMD-zakken worden anoniem (niet identificeerbaar) i.t.t. als ze bij iemand voor de deur liggen.

7) ph Meuwissen meldt dat het aantal bijplaatsingen daalt. Na verduidelijking in tweede termijn geeft hij aan dat zgn. containercoats worden bekeken (financiering met Nedvang-gelden) en dat er betere informatie over de milieuparken en de kosten van bep. afval zal verschijnen.

8) ph Meuwissen bevestigd dat de klimaatstresstest in 2018 is uitgevoerd en te raadplegen via de Klimaateffectenatlas. Het college is met 'laaghangend fruit' al aan de slag gegaan (voorbeeld Gelrehof) en grotere projecten worden via de uitvoeringsagenda opgepakt.

9) ph Ruijten meldt dat in de eerste helft van 2021 de schop in de grond gaat om te proberen meer water door de Middelsgraaf te laten stromen en vast te houden waardoor de Doort meer voeding van water kan krijgen. 

10) ph Pustjens geeft aan dat de achterstand 20 vergunninghouders betreft die eigenlijk in 2020 nog gehuisvest moeten worden (taakstelling van het Rijk). Het college is op zoek naar een geschikte woning voor een gezin met 11 kinderen. Als dit lukt is de achterstand al voor 2/3 ingelopen.

11) ph Frische meldt dat de gemeente Echt-Susteren zich zeer recent heeft aangesloten bij het nationale initiatief 'Één tegen eenzaamheid' en dat de bekendmaking spoedig zal volgen. Mooi!

12) ph Frische doet de toezegging dat er bij de oplevering van het Centrumplan Echt een kunstwerk za worden onthuld op of in de buurt van het Ursulinenplein, op de looproute tussen De Valk en het winkelcentrum. Top!

13) ph Pustjens meldt dat het college sympathiek tegenover kleine, zelfvoorzienende en verplaatsbare woningen en er komt een 'oplegnotitie' om zo een visie officieel op papier te zetten. Dit wordt dan vertrekpunt voor een mogelijke ontwikkeling van bijvoorbeeld Toekomstpark Haverland.

Ook het vermelden waard:

- Kosten & baten van aparte luierinzameling -ingebracht door raadslid Peeters CDA- worden meegenomen in de evaluatie van het afvalsysteem 2020.

- Rapportage Armoedebeleid volgt snel via een RIB (raadsinformatiebrief), zo gaf ph Bruijsten aan n.a.v. een vraag van raadslid Van Ool PvdA. Een dag later werd die RIB inderdaad gepubliceerd via de gemeentelijke website.